Gelrestenen

Locatieomschrijving

In de bestrating van de Hoogstraat aan de Walstraat-zijde, en in het muurtje van de Bergpoortbrug aan de Stationsstraat-zijde.

Kunstenaar

Onbekend.

Over de kunstenaar

De kunstenaar is niet bekend.

Beschrijving

Aan beide uiteinden van de winkelstraat in het centrum van Wageningen, de Hoogstraat, is een steen met het handmerk van Van Gelre en een tekst aangebracht. Deze luidt: “Dit handmerk hoort toe aan het geslacht Van Gelre dat de grond waarop Wageningen werd gesticht in eigendom had. 1973 Hist. Ver. Oud-Wageningen 1998”. In 1998 werden de stenen door de historische vereniging Oud-Wageningen geschonken aan de gemeente ter gelegenheid van het 25 jarig bestaan van de vereniging. De afmetingen zijn 80 x 60 cm (bxh). De gedenksteen in het plaveisel aan de Stationsstraat-zijde is beschadigd geraakt. Een nieuw exemplaar, gefinancierd door de gemeente Wageningen, is voorjaar 2017 op deze locatie aangebracht in de muur van de Bergpoortbrug.

Na wederom opgetreden slijtage, met name in de in het wegdek liggende steen aan Hoogstraat 5, zijn de stenen eind 2021 – begin 2022 gerestaureerd en gezwart, en deels in een betonnen lijst gelegd.

Wageningenkenner en tekenaar Ad Rietveld geeft een toelichting bij zijn tekening van deze steen: “In vroeger tijden werd veel met handmerken gewerkt. Er waren eigendomsmerken op kisten, zakken, manden enz. maar ook als huismerk of ambachtsmerk (bakkers, scheepsbouwers, papiermakers e.d.) Ook de hertogelijke familie Van Gelre maakte gebruik van een handmerk. De grondvorm van dit merk bestaat uit een kruis”.

Afbeelding en Gps-coördinaten betreffen de Gelresteen aan de Walstraatzijde.

Jaartal van plaatsing

1998

Soort kunstwerk

kunstwerk

Gebruikte materialen

Graniet.

Bijzonderheden

Bronnen:
- “Waogenings Taalboek in 2023 – Plaquettes Van Gelre-merk in ere hersteld”, Stad Wageningen 23 februari 2022
- Voorlopige Inventarisatie: Gemeente Wageningen, januari 2008;
- Rietveld, Ad / Zwerftocht door Wageningen: Wageningen, 2001.
- 'Hertog van Gelre krijgt nieuwe steen’, in De Stad Wageningen, 12 april 2017